بررسی شاخص های موثر بر پیشرفت و درمان بیماری آترواسکلروز شریان آئورت خرگوش باروش های فراصوت

مقدمه و اهداف: بیماری آترواسکلروز مهم ترین عامل تهدید کننده سلامت بشر در دنیای کنونی می باشد. در این مطالعه با استفاده از روش های فراصوتی شاخص های بیومکانیکی موثر بر پیشرفت و درمان بیماری آترواسکلروز شریان آئورت شکمی خرگوش مورد بررسی قرار گرفت. مواد و روش ها:. در این تحقیق 47 خرگوش از نژاد سفید نیوزیلندی با استفاده از رژیم غذایی حاوی 2% کلسترول به بیماری آترواسکلروز مبتلا شدند. خرگوش های مورد بررسی در دو فاز پیشرفت و درمان بیماری مورد بررسی قرار گرفتند. در فاز اول، شناسایی بیماری 14 خرگوش در هفته های 2، 4، 6 پس از شروع تغذیه، و در فاز دوم، بررسی روند درمان، 33 خرگوش در هفته های سوم، ششم و نهم پس از تأیید بیماری تحت مطالعه فراصوتی قرار گرفتند. خرگوش های بیمار به سه گروه درمانی شامل a: گروهی که با قطع رژیم پرکلسترول تحت درمان قرار گرفتند. b: گروهی که که به همراه رژیم پرکلسترول اتوروستاتین دریافت کردند و c: گروهی که با قطع رژیم پرکلسترول و دریافت اتوروستاتین تحت درمان قرار کرفتند، تقسیم شدند. تصاویر فراصوتیb-mode از شریان آئورت شکمی حیوان با 46 فریم در ثانیه در حالت پایه و در حین هایپرمی (تزریق استیل کولین و نیتروگلیسیرین) ثبت شد. با استفاده از نرم افزاری که بر اساس دو الگوریتم گرادیان بیشینه و برنامه ریزی پویا نوشته شد، تغییرات لحظه ای قطر شریان در طول سیکل قلبی استخراج شد. از نرم افزار متکی بر الگوریتم تطبیق بلوک، جابجایی طولی دیواره خلفی شریان استخراج گردید. بر اساس تغییرات لحظه ای دیواره شریان آئورت شکمی در دو راستای شعاعی و طولی حداکثر؛ حداقل و میانگین تغییرات قطر و جابجایی طولی اندازه گیری شد. تصویربرداری داپلر از آئورت شکمی خرگوش نیز امکان استخراج تغییرات لحظه ای جریان خون را فراهم نمود. بر اساس پارامترهای فیزیکی پایه؛ شاخص های بیومکانیکی شریان شامل استرین شعاعی، اتساع پذیری، کامپلیانس، مدول الاستیک، ایندکس مقاومتی، ایندکس پالسی، استرس برشی، استرین برشی و مدول الاستیک برشی برای هر دو مرحله بیماری و درمان برآورد شد. به منظور بررسی عملکرد اندوتلیال، پارامتر گشاد شدگی شریان در طول هایپرمی استخراج شد. پس از مطالعات فراصوتی دو خرگوش برای انجام مطالعات بافتی قربانی شدند. از آزمون آماری آنالیز واریانس برای بررسی تمایز گروه ها استفاده شد. نتایج: در فاز اول مطالعه، آنالیز آماری واریانس تمایز معنی داری را برای پارامترهای استرین شعاعی، کامپلیانس، اتساع پذیری، مدول الاستیک، استرین برشی و مدول الاستیک برشی میان خرگوش های سالم و تغدیه شده با رژیم پرکلسترول به مدت چهار هفته نشان داد ولی ایندکس مقاومتی، ایندکس پالسی و استرس برشی اختلاف معنی داری را میان خرگوش های سالم و خرگوش های تغذیه شده با رژیم پرکلسترول به مدت شش هفته نشان دادند. همچنین پارامتر amd تمایز معنی داری را میان خرگوش های سالم با خرگوش های تغذیه شده با رژیم پرکلسترول به مدت دو هفته نشان داد. ولی اختلاف معنی داری برای پارامتر nmd میان خرگوش های سالم و تغذیه شده با رژیم پرکلسترول در این مرحله دیده نشد. در فاز دوم و مرحله درمان تنها میان خرگوش های گروه c با خرگوش های بیمار تمایز معنی دار دیده شد. به طوری که استرین شعاعی، کامپلیانس، اتساع پذیری، مدول الاستیک، استرین برشی و مدول الاستیک برشی در هفته ششم و ایندکس مقاومتی، ایندکس پالسی و استرس برشی در هفته نهم پس از درمان تمایز معنی دار میان خرگوش های گروه c با خرگوش های بیمار نشان دادند. پارامتر amd نیز تمایز معنی داری را میان خرگوش های بیمار و خرگوش های گروه c در هفته ششم نشان داد اما اختلاف معنی داری برای پارامتر nmd میان خرگوش های بیمار و تحت درمان دیده نشد. همچنین نتایج به دست آمده با مطالعات بافت شناسی توافق دارد. نتیجه گیری: با استخراج پارامترهای فیزیکی و مکانیکی شریان امکان بررسی و پیگیری روند پیشرفت و درمان بیماری آترواسکلروز در خرگوش های تغذیه شده با رژیم پرکلسترول فراهم می گردد.